آداب و رسوم نوروز در کرمانشاه

یا مقلب قلب او را شاد کن

یا مدبر خانه‌اش آبادی کن

یا محول احسن الحالش نما

از بدی‌ها فارغ البالش نما

آشنایی با آداب و رسوم نوروز در کرمانشاه

فرهنگ هر ملتی، ترکیبی از باورها، اسطوره‎ها، آئین‌ها، شیوه‎ها و الگوهای زندگی است که پیشینیان در طول تاریخ، ساخته و پرداخته‌اند.
هرچند ممکن است الگوهایی که میراث گذشتگان است در گردش روزگار، دچار دگرگونی شود و نسل‌های بعدی بازنگری کنند.
متأسفانه امروزه عادت‌ها و رسوم نژاد ایرانی، هر روز بیش از پیش، دست خوش فراموشی گشته و کم‌تر خود را در میان مردم نشان می‌دهد.
یکی از بهترین یادگارهایی که در این زمان می‌توان برای تاریخ ایران گذاشت، ضبط همین آداب و رسوم است که در تاریخ افکار ملت ایران گذشته است.
یکی از جلوه‌های هویت که در فرهنگ عامه چندین هزارساله مردم ایران جایگاه خاصی پیدا کرده، عید نوروز است.

میر نوروزی در کرمانشاه

از جمله آیین‎هایی که در آداب و رسوم نوروز در کرمانشاه وجود دارد، میر نوروزی یا همان عمو نوروز است.
شخصی با لباس قرمز و صورتی سیاه شده که رفتار و دستورهایش خنده‌آور بود و در پایان جشن، از ترس آزار مردمان فرار می‌کرد.
بازمانده سرگرمی‎‌ها، انتخاب میر نوروزی و حاکم پنج روزه است که تنها در روزهای جشن نوروزی دیده می‌شوند و آنان در شعرهای خود می‌گویند: حاجی فیروزه، عید نوروزه، سالی چند روزه.

تحویل سال نو در کرمانشاه

از روزها قبل از فرارسیدن نوروز، مردم استان کرمانشاه با خانه تکانی و گردگیری خود را برای برگزاری این جشن باستانی مهیا می‌کنند.
چند ساعت قبل از تحویل سال نو، سفره هفت سین را با شکوه و جلوه خاصی در خانه‌های خود می‌چینند.
در کنار قرآن و آینه و شمعدان و تنگ و ماهی و میوه و شیرینی، هفت سین را که اغلب شامل سبزه، سیر، سرکه، سمنو، سماق، سنجد و سیب است را می‌گذارند.
نان برنجی که از شیرینی‌های سنتی و سوغات کم‌نظیر کرمانشاه است با عطر و طعم روغن کرمانشاهی، همواره در میان سفره‌های هفت سین به چشم می‌خورد و زیبایی خاصی به سفره هفت سین کرمانشاهی می‌بخشد.

بیشتر بخوانید: آداب و رسوم نوروز در تهران

شب سال نو در کرمانشاه

شب سال نو معمولاً در کرمانشاه سبزی پلو و یا رشته پلو پخت می‌شود که برکت و سرسبزی را در سال نو برای خانواده‌ها به ارمغان بیاورد.
دعا سال نو که خوانده می‌شود، کرمانشاهیان که با لباس‌های آراسته در کنار سفره‌های هفت سین نشسته‌اند.
با روبوسی سال نو را به یکدیگر تبریک می‌گویند، بزرگان فامیل به کوچکترها عیدی می‌دهند.
سپس همگی برای دید و بازدید راهی خانه اقوام و دوستان می‌شوند.

شال درکی یا شال اندازی در کرمانشاه

یکی دیگر از آداب و رسوم نوروز در کرمانشاه که از رسم‌های بسیار جالب شب عید است، شال درکی یا شال‌اندازی می‌باشد.
جوانان در شب عید دستمال یا شال خود را از منافذ تعبیه شده در سقف اتاق‌ها به داخل اتاق آویزان کرده و عیدی خود را از صاحب خانه می‌طلبند.
هنگام شال‌اندازی شعرهای خاصی می‌خوانند.
همه هر پیش‌آمد بدی را در این روز بدشگون دانسته و معتقدند که با شاد بودن در چنین روزی، سراسر سالِ تازه را به خوشی خواهند گذراند.
در قدیم بچه‌ها روی بام خانه‌های دهکده می‌رفتند.
از روزنه بام‌ها، شال‌هایی را که در ازای آن تا چندمتر می‌رسید، به درون اطاق‌ها آویزان می‌کردند.
صاحب‌خانه را آواز می‎دادند و به کردی می‌گفتند:

شال دَر، هات هات، پَرِ شالم نسوزی، پر شال‌مان را نسوزانی (شال آویزان، آمد آمد، گوشه شالم را نسوزانی، آن را خالی برنگردانی).

صاحب خانه درون شال آن‎ها، گردو، بادام، شیرینی، نخود و کشمش و تخم مرغ پخته می‌گذاشت.
شال را گره می‎زد و می‌گفت:

هَل کیشِ بان (بالا بکش).

در مواردی، برای شادی بیش‌تر و شوخی، صاحب‌خانه داخل شال زغال گداخته‌ای می‌گذاشت و بالا می‎فرستاد.

روز عید برای نوعروسان در کرمانشاه

در روز عید نوروز خانواده‌هایی که به تازگی با هم وصلت کرده‌اند برای نوعروس‌هایی که در دوران نامزدی هستند، عیدی ویژه‌ای تدارک می‌بینند.
در این روز داماد به همراه پدر و مادرش به خانه عروس رفته و با برگزاری مراسمی به نوعروس عیدی می‌دهند.
همچنین در روز نوروز مراسمی با عنوان نوعید در کرمانشاه وجود دارد.
در این روز اقوام و دوستان برای ادا احترام به خانه صاحبان عزا می‌روند و برای تازه در گذشته فاتحه می‌خوانند.

آداب و رسوم جذاب نوروز مردم اصفهان را بشناسید.

دید و بازدید نوروزی در کرمانشاه

از نخستین روز آغاز نوروز تا روز دوازدهم فروردین، مردم به یک‌دیگر شادباش می‌گویند.
در نخستین روز عید، بستگان و دوستان به دیدن کسانی که عزیزی را در سال کهنه از دست داده‌اند، می‌روند و به بازماندگان او سرسلامتی می‎دهند.
در شهرها، افرادی که پایه و شأن اجتماعی در جامعه دارند، روزی را در خانه می‎مانند، یا به اصطلاح می‎نشینند تا دیگران برای عید مبارکی به دیدن‌شان بروند.
در روستاها نیز رعایا به دیدن مالک، کدخدا و ریش‌سفیدان می‎روند.
در دید و بازدیدها، مردم به یکدیگر دست می‎دهند.
کوچک‎ترها، دست بزرگ‎‌ترها و بزرگ‎ترها، روی هم دیگر را می‎بوسند و عید مبارکی می‎گویند.

رسم نوروزانه در کرمانشاه

رسم نوروزانه یا عیدانه از دیرباز در ایران، میان مردم طبقه‌ها و اقشار مختلف، معمول بوده است.
در قدیم، رسم عیدی دادن ایرانیان در نوروز، چنان شیوع یافته بود که در دوره عباسی، مردم و خلیفه، میان خود هدیه‎ نوروزی ردوبدل می‌کردند.
تا چندی پیش، عیدی کودکان، تحم مرغ رنگین، سازدهنی، عروسک، جغجغه، سکه صاحب زمان، آجیل و نخودچی کشمش بود.
اغلب سکه از پنج ریالی تا سکه‌های طلا، عیدی داده می ‎شود.

نوروز در گذشته

در گذشته آداب و رسومی از جمله قاشق زنی، شال‌اندازی و یا بوته جمع کردن و روشن کردن آتش بربام خانه‌ها در کرمانشاه مرسوم بود.
امروزه نیز اغلب این مراسم در برخی از روستاها انجام می‌شود.
مراسم خانه تکانی و کاشتن سبزه و سفره هفت سین و غیره نیز در کرمانشاه جایگاه خاص خود را دارد.

نوروز در مناطق روستایی کرمانشاه

در مناطق روستایی هم سفره نوروزی را باشکوه بسیار در کنار نان برنجی، ماست، گندم و تخم مرغ مهیا می‌کنند.
اهالی خانه با لباس‌های نو در خانه هستند و باور دارند روان نیاکانشان در نوروز شاهد رفتار و نوع پوشش آنهاست.
مردان با شلیک گلوله در ساعت تحویل سال شادمانی خود را از آغاز سال جدید ابراز می‌کنند.
پس از تحویل سال مردم برای دید و بازدید به خانه همدیگر می‌روند که خانه سادات در اولویت است.
همان شب پولی به نام ته کیسه به عنوان نماد برکت از بزرگان می‌گیرند.

در روستاها معمولاً تخم مرغ‌هایی برای عیدی به افراد خانواده‌های یکدیگر می‌دهند.
در برخی مناطق روستایی استان کرمانشاه هنوز هم در روزهای نوروز در پشت بام‌های خود به احترام زرتشت و آئین ایران باستان آتش‌های بسیاری را روشن می‌کنند.
آن‌ها باور دارند آتش مایه پاکی و برکت و نور خداوند است.
در شب‌های نوروز شال‌اندازی تا نیمه‌های شب ادامه دارد و افراد خانواده در شب اول سال پلو می‌خورند.
آن‌ها مقداری از آن برای روز دیگر نگهداری می‌کنند.
این کار برای این است که سال جدید برایشان پربرکت باشد.

سیزده به در، نوروز در کرمانشاه

مراسم سیزده به در نیز از دیگر آدابی است که روز سیزدهم نوروز در کرمانشاه برگزار می‌شود.
مردم کرمانشاه در این روز از خانه بیرون می‌روند.
چون معتقدند سیزده نحس است و برای فرار از نحسی سیزده باید از خانه خارج شد و به دامان طبیعت رفت.
کوفته غذایی است که اغلب کرمانشاهیان در روز سیزده به در می‌پزند و در طبیعت با صفا استان به همراه خانواده‌های خود میل می‌کنند.
مردم سبزه‌های نوروزی را در روز سیزده به در با خود می‌برند.
جوانان دم بخت به امید باز شدن بخت خود در سال نو سبزه گره می‌زنند.
سپس سبزه‌ها را در آب روان می‌اندازند تا بلا و ناپاکی را با خود ببرد.

آداب و رسوم نوروز مردم مشهد

بازی‌ها و نمایش‌های نوروز در کرمانشاه

از دیگر آداب و رسوم نوروز در کرمانشاه بازی‌ها و نمایش‌هایی است که اجرا می‌شود.
بازی‎ها و نمایش‌ها، مجموعه‌ای از رفتارهای آئینی هستند که افزون بر شادی آفرینی و سرگرم کردن مردم، پیوندی عمیق با گردش سال و نظم و سامان زندگی دارند.
یکی از بازی‌های نوروزی کِلاورفِنَکی (کلاه قاپیدن) است.
در این بازی، دسته‌ای دستمال یا کلاهی بر سر می‌گذارند و کنار هم می‌نشینند.

دسته‎ دیگر، به طور ایستاده دور آن‌ها حلقه می‌زنند.
با شروع بازی، دسته ایستاده به سوی کسانی که نشسته‌اند، حمله می‌کنند و می‌کوشند دستمال یا کلاه آن‌ها را بردارند.
گروه نشسته باید از خود دفاع کنند و نگذارند کسی دستمال سر آن‌ها را بردارد.
بازیکنان ایستاده، داخل دستمال یا کلاهی که از سر بازیکنان برداشته‌اند، سنگ می‌گذارند و آن را پرتاب می‌کنند.
اگر صاحب کلاه بتواند کلاه خود را در هوا بگیرد، برنده است، وگرنه باید دوباره کلاه را به سر کند و برای دور دوم بازی بنشیند.

رزرو هتل مشهد

رسم آب‌پاشی نوروز در کرمانشاه

از مراسم کهن ایرانیان در نوروز، رسم آب‌پاشی به یک‌دیگر، آب‎تنی و شست‌وشوی خود با آب بوده‌ است.
“بیرونی” در پیدایش رسم آب‎پاشی در میان ایرانیان، انگیزه‌های گوناگونی را یاد کرده است.
مثلاً می‌نویسد:
چون تن انسان در زمستان به کثافت‌های آتش، یعنی دود و خاکستر آلوده می‌شود، مردم با آب‌پاشی به خود، یا آب تنی، این کثافت‌ها را از خود دور و خود را تطهیر و پاکیزه می‎کنند.
امروزه رسم آب‌تنی و آب‌پاشی در نوروز، کم‌تر معمول است.
تنها بقایای آن را در آئین‌های مربوط به جشن چهارشنبه سوری می‎توان دید.
این رسم هنوز میان گروهی از مردم سرزمین‎های همسایه ایران، از جمله شیعیان پاکستان رایج است.

سخن آخر مسافرسلام، آداب و رسوم نوروز در کرمانشاه

بهار سبزترین فصل سال، در انتظار عاشقان طبیعت

سفر کن تا این انتظار به پایان رسد.

عید نوروز در باور کرمانشاهیان مقدس است، زیرا اعتقاد دارند که حضرت علی (علیه‌السلام) در چنین روزی به امامت رسید.
جشن نوروز از زیباترین جشن‌هاست.
این جشن به هم‌راه خود پاکی و پاکیزگی، تازه شدن دیدارها و زدودن زنگار کینه‌ها و قهرها را به ارمغان می‌آورد.
از روزها قبل از فرارسیدن نوروز، مردم استان کرمانشاه با خانه تکانی و گردگیری خود را برای برگزاری این جشن باستانی مهیا می‌کنند.
نان برنجی که از شیرینی‌های سنتی و سوغات کم‌نظیر کرمانشاه است با عطر و طعم روغن کرمانشاهی، همواره در میان سفره‌های هفت سین به چشم می‌خورد.

ایرانگردی در نوروز

شادترین لحظات را در نوروز برایتان آرزو می‌کنم. 🙂

بازدیدها: 586