کاخ آپادانای شوش

کاخ آپادانای شوش

شهر شوش یکی از شهرهای باستانی ایران است که تمدنی هزاران ساله دارد. در شهر شوش چندین آثار باستانی مشهور وجود دارد که گردشگران زیادی را به سمت خود کشیده است.
کاخ آپادانای شوش

حفاری‌های باستان شناسی منطقه ی شوش نشان می‌دهد که این منطقه در 9000 سال پیش از میلاد مسیح محل سکونت کشاورزان بوده است و در 5000 سال پیش از میلاد مسیح، مردم در قلعه زندگی می‌کردند و از 4000 سال پیش از میلاد مسیح، اولین مکان بر روی زمین است که در آن زندگی شهری ایجاد شده است.

شهر باستانی شوش در استان خوزستان واقع شده است که شاهد وقایع تاریخی زیادی از زمان امپراتوری های باستان همچون هخامنشیان بوده است. شوش در سال ۲۰۱۵ در لیست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.

شما می‌توانید تمامی هتل های ایران را از طریق سیستم رزرو هتل آنلاین مسافر سلام رزرو نمایید و سفری خاطره‌انگیز را با ما رقم بزنید.

صفحه رزرو هتل مشهد

شوش دارای مجموعه باستانی زیادی است که شامل کاخ آپادانا، مسجد جامع شوش، شهر پانزدهم، کاخ شائور، روستای هخامنشی، کاخ آپادانا، هدیش، دروازه‌ی شرقی و مجموعه‌ی بناهای تاریخی دوران اسلامی، قلعه‌ی فرانسوی‌ها و تپه‌های آکروپول می باشد.

اولین کاوش های شهر شوش در سال ۱۸۴۹ میلادی شروع شد و باستان شناسان موفق شدند مجموعه تاریخی شوش را در سال ۱۸۸۰ میلادی کشف کنند.

کاخ آپادانای شوش، در مجاورت قلعه‌ی شوش قرار گرفته است. همچنین در نزدیکی این بنای تاریخی، مجموعه‌ای به نام کاخ فرانسوی‌ ها می باشد که توسط کشور فرانسه ساخته شده است.

قدمت کاخ آپادانای شوش به سال های ۵۱۵ تا ۵۲۱ قبل از میلاد و دوران هخامنشی برمی گردد. داریوش بزرگ پادشاه هخامنشی دستور داد تا کاخ آپادانای شوش را بر روی عمارت قبلی که از زمان عیلامی ها به جای مانده بود بسازنند. در عصر عیلامی بنا گردید. این کاخ بعد از ساخته شدن، به عنوان پایتخت زمستانی هخامنشیان در نظر گرفته شده بود.

باستان شناسان عقیده دارند دلیل ساختن کاخ آپادانا در آنجا به علت مذهبی بودن شهر شوش می باشد.

کاخ آپادانای شوش که تا زمان حمله اسکندر به ایران، شکوه و عظمت خود را حفظ کرد. این مجموعه در سال ۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

برای آشنایی از گذشته و طراحی این جاذبه باستانی ایران با مسافر سلام همراه باشید.

در تمدن باستان به همه بناهایی که از تالارهایی با چندین ستون تشکیل شده اند آپادانا می گفتند. آپادانا محل اصلی برگزاری گردهمایی های مجامع عمومی و ضیافت های نمایند گان ملل بوده است. بهترین نمونه های آپاداناها را در تخت جمشید و کاخ شوش می توان یافت.

ویژگی های معماری کاخ آپادانای شوش

کاخ آپادانای شوش به مساحت ۱۰ هزار و ۴۳۴ متر مربع احداث شده است. این کاخ دارای کاخ پذیرایی، حرم‌سرا، تالار بار عام، دروازه و سه حیاط مرکزی می باشد.

کاخ آپادانای شوش به آپادانه یا بارگاه معروف می باشد. کاخ آپادانای شوش دارای ۱۱۰ اتاق و تالار و شش حیاط می باشد که سه حیاط بسیار بزرگ دور یک محور شرقی و غربی واقع شده اند و بوسیله ی یک راهروی بزرگ به بخش شمالی مرتبط گردیده اند و در بخش شمالی کاخ آپادانای شوش سه حیاط کوچکتر قرار دارد.

کاخ آپادانا از یک تالار مرکزی و ۳ ایوان تشکیل شده است . ۳ ایوان مشابه در اطراف تالار آپادانا بنا گردیده اند.

تالار مرکزی کاخ آپادانای شوش مساحتی با ابعاد ۵۸ در ۵۸ متر و با ۳۶ ستون کله گاوی شکل تشگیل شده است. ارتفاع ستون ها حدودا ۲۰ متر می باشد. تالار مرکزی بزرگترین و با شکوه‌ترین ساختمان مجموعه است که باستانشناسان تخمین میزنند جمعیتی در حدود 10 هزار نفر را در خود جای می داده است.

۳ ایوان ستون دار در سمت شمال، شرق و غرب با طرحی کوشک مانند توسط اردشیر دوم تجدید بنا گردیده است. ایوان ها هر کدام دارای دو ردیف ستون ۶ تایی می باشند . در هر ایوان ۱۲ ستون سنگی در دو ردیف استوار می باشد.

مجموعا ۷۲ ستون سنگی از 12ستون در ایوان ها و ۳۶ ستون تالار مرکزی حاصل شده است. طراحی همه ستون های کاخ آپادانای شوش جالب و منحصربفرد بوده است که زیبایی خاصی را به فضای داخلی کاخ می بخشید.

دیوارهای کاخ از جنس خشت و ستون‌های آن از سنگ است. دیوارهای داخلی کاخ آپادانای شوش با آجرهای لعابدار تزیین شده است. این آجرها دارای نقوش شیر بالدار، سپاه جاویدان و گل نیلوفر آبی می باشند که توسط هنرمندان ایرانی تزیین شده اند. به آجر لعابدار بی‌نظیر دوره ی هخامنشیان، پیتورسک گفته می‌شود. امروزه آثار به جای مانده از این آجرها در موزه‌های کشورهای خارجی و داخلی نگهداری می‌شود.

در ایران باستان کاخ آپادانای شوش به عنوان زیباترین کاخ جهان معروف بوده است. این کاخ در حفاری‌های بین سال‌های ۱۳۱۱ تا ۱۳۱۴ از زیر خاک بیرون آورده ‌شد.

کاخ آپادانای شوش مجموعا ۶ حیاط داشته است که اتاق ها و ساختمان های مختلف کاخ آپادانای شوش به وسیله این حیاط ها روشنایی و تهویه می گرفته است.

یکی از موارد حیرت‌آور موجود در کاخ آپادانای شوش، وجود سکویی مصنوعی است که کاخ آپادانا روی آن ساخته شده است. همانطور که می‌دانید، کاخ‌های مجموعه‌ی تخت جمشید، روی صفه‌ای از جنس سنگ قرار گرفته اند. در حقیقت مسطح و هموار کردن چنین بخشی که حدود ۱۲ هکتار است و کانال‌کشی روی چنین صخره‌ای دشوار می باشد.

تفاوت کاخ آپادانای شوش با آپادانای تخت جمشید این است که در آن از سکویی مصنوعی استفاده کرده‌اند. باستان‌شناسان ابعاد این صفه‌ی مصنوعی را تقریبا برابر با ابعاد صخره‌ی آپادانای تخت جمشید ارزیابی کرده اند.

معماران بابلی پس از هموار کردن صخره‌ی مورد نظر، به کمک خشت خام پی عمارت کاخ آپادانای شوش را پایه‌ریزی کرده‌اند.

بخش‌های مهمی از کاخ آپادانای شوش در زمان اردشیر اول (۴۶۱ پیش از میلاد مسیح) دچار آتش‌سوزی شد و مجددا در زمان اردشیر دوم (۳۵۹ پیش از میلاد مسیح) بازسازی شد. متاسفانه در سال 330 پیش از میلاد مسیح، با هجوم وحشیانه اسکندر مقدونی یک بار دیگر به شدت تخریب گردید.

تاریخچه اکتشاف و حفاری منطقه

کاوش های باستان شناسی بر روی ویرانه های شهر شوش از سال 1849 میلادی آغاز شد و که آثار تاریخی ارزشمندی از دوره های مختلف همچون هخامنشیان، ساسانیان، ایلامیان و دوران اسلامی کشف گردید.

حفاری کامل کاخ آپادانا شوش بین سال های ۱۳۱۱ تا ۱۳۱۴ انجام پذیرفت و در طی این اکتشافات آثار گرانبهایی به دست آمد که اکثر آنها امروزه در موزه لوور پاریس و تعدادی در موزه های ایران از جمله موزه شوش نگهداری می شوند.

از جمله اکتشافات کاخ آپادانای شوش می توان به کتیبه داریوش بزرگ، شیر بالدار، سرستون های گاو دو سر کاخ، نقش برجسته های از گارد جاویدان و ستونچه قانون حمورابی اشاره کرد.

کاوشگری کاخ آپادانای شوش توسط گروهی از باستان‌شناسان فرانسوی به سرپرستی مارسال دیولافوا در سال ۱۸۸۰ میلادی صورت گرفت. آنها آثار تاریخی کشف شده را به فرانسه فرستادند. همچنین این گروه ستون‌ها و سرستون‌های کاخ را با اره بریدند و به فرانسه منتقل کردند و امروزه کاخ آپادانای شوش به شکل سابق وجود ندارد. از کاخ آپادانای شوش فقط چند زیرستون وجود دارد و بیشتر اشیا در موزه لوور فرانسه نگهداری می‌شوند.

کاوشگران فرانسوی بدون در نظر گرفتن مفاد قرارداد با دولت ایران و با روش‌های غیر قانونی، اشیاء مکشوفه و اجزاء معماری را که جا به جایی آنها به صراحت در توافق نامه ایران منع شده بود، به موزه « لوور» پاریس منتقل کردند. قاجاریان که متوجه عهدشکنی فرانسوی ها شدند، این انتقال غیرقانونی را به دولت فرانسه اعتراض کردند، اما دولت فرانسه این اعتراض را جدی نگرفت.

دولت فرانسه جهت رفع کدورت از شاه قاجار دعوت کرد تا برای بازدید از نمایشگاه لوور به فرانسه سفر کند. شاه قاجار بعد از بازدید از نمایشگاه لوور، تحت تأثیر قرار گرفت و سرانجام قرارداد جدیدی درباره کاوش‌های فرانسوی ها در شوش منعقد نمود.

بار دیگر کاوشگران فرانسوی به رهبری ژاک دمورگان جهت تامین نیازهای زندگی هیات باستان‌شناسی فرانسه و محافظت از اشیای مکشوفه، قلعه‌ای به سبک معماری اروپای قرون وسطی بر روی تپه اکروپل بنا کردند. آنها هرچه را که توانستند به موزه های اروپا فرستاد و هرچه که فرستادنی نبود در ساخت قلعه فرانسوی استفاده کردند. متاسفانه امروزه از کاخ آپادانای شوش چیزی جز چند پای ستون و چند تکه سنگ باقی نمانده است!

ژاک دمورگان قلعه فرانسوی ها را با آجرهای بر جا مانده از کاخ آپادانای شوش، چغازنبیل و محوطه باستانی هفت تپه بنا نهاد. این قلعه موزه‌ای از آجرهای دوره‌های هخامنشی، اشکانی، ایلامی و ساسانی است. آجرهای قلعه ی فرانسوی ها منقش به خط میخی یا لعابدار می باشند.

کتیبه اردشیر دوم

آشوربانیپال بین سال‌های 465-460 قبل از میلاد مسیح، شهر شوش را با خاک یکسان کرد. داریوش اول هخامنشی شوش را بازسازی نمود و کاخ آپادانای خود را در تپه شاهی بنا نمود. خشایارشاه نیز در شوش سکونت داشته است.

در طی حفارهای انجام شده در کاخ آپادانای شوش، کتیبه ای از دوران پادشاهی داریوش کشف شد که که از ارزشمندترین آثار کاخ آپادانای شوش می باشد و در این کتیبه اینطور آمده است:

اردشیر، شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه مردمان، شاه روی این زمین، پسر داریوش شاه، داریوش پسر اردشیر شاه، اردشیر پسر خشیارشاه، خشیارشاه پسر داریوش شاه، داریوش پسر و یشتاسپه، هخامنشی می گوید: داریوش جدّ من این آپادانا را ساخت، سپس در زمان پدربزرگم اردشیر، آپادانا سوخت. حال به خواست اهورامزدا آناهیتا و میترا، من فرمان به بازسازی آپادانا دادم .اهورامزدا ،آناهیتا و میترا مرا در برابر تمام بدی ها بپیند و نیز آنچه را انجام دادم .

از نوشته های کتیبه چنین به نظر می رسد که کاخ آپادانای شوش بعد از مرگ داریوش و در زمان پادشاهی اردشیر اول (نوه ی داریوش) آتش گرفت و قسمت هایی از آن تخریب شده و اردشیر دوم آن را مرمت کرد.

موقعیت کاخ شائور

کاخ شائور در بیرون از شهر هخامنشی در فضایی سرسبز با امکانات آبیاری احداث شده است. کاخ شائور تنها کاخی است که بیرون از مجموعه ی آپادانا قرار گرفته است. این بنا وسعت چندان بزرگی ندارد (۳ هکتار) و احتمالا در زمان مرمت کاخ آپادانا، به عنوان اقامتگاه موقت اردشیر دوم در شوش مورد استفاده بوده است .

شناسایی کاخ شائور با استفاده از روش مقاومت الکتریکی انجام شد. تالار ستوندار کاخ شائور 64 ستون چوبی بر پایه های سنگی دارد. دور تا دور این تالار چهار یوان وجود دارد که ایوان پشتی مشرف به باغ می باشد.

نخستین دیوارنگاره های هخامنشی در ایران از همین تالار به دست آمده است .

امکانات کاخ آپادانای شوش

• دسترسی به وسایل نقلیه: دارد
• تردد معلولین با ویلچر: دارد
• دستشویی: دارد
• پوشش شبکه: دارد
• پارکینگ: ندارد
• رستوران: ندارد
• بوفه: ندارد
• امانتداری: ندارد

اطلاعات گردشگری کاخ آپادانای شوش

آدرس: استان خوزستان، شهرستان شوش٬ جنب قلعه‌ی شوش

شماره تماس: 6-42813060-061

زمان بازدید: ۹ صبح تا ۱۹ عصر (شش ماه اول) و ۹ صبح الی ۱۷ عصر (شش ماه دوم)

تعطیلی هفته: ندارد.

نزدیکترین جاذبه های گردشگری: آرامگاه حضرت دانیال نبی

میراث جهانی یونسکو: بله

تعطیلات سالانه: تعطیلات مهم رسمی سال

بازدیدها: 479