گنبد هارونیه مشهد

گنبد هارونیه مشهد

استان خراسان یکی از سرزمین‌های تاریخی ایران به شمار می‌رود.
این استان در گذشته‌های بسیار دور محل وقایع ریز و درشت بسیاری بوده است.
این دیار شاهد اتفاق‌های مهم و اثر گذاری از ابتدا تا به امروز بوده است.
در طول تاریخ انسان‌های نامدار و فرهیخته‌ای در دامان خراسان پرورش یافته‌اند.
امروز ما قصد داریم یکی از آثار تاریخی این استان به نام گنبد هارونیه مشهد را به شما معرفی کنیم و شما را با این اثر بیشتر آشنا کنیم.

آشنایی با گنبد هارونیه

اکنون می‌خواهیم سری به یکی از جاذبه‌های تاریخی که در نزدیکی شهر مشهد قرار گرفته است بزنیم.
25 کیلومتری شمال غربی مشهد،‌ جایی است که بنایی پر رمز و راز با نمایی آجری و قرمز رنگ در برابر شما قد علم می‌کند.
گنبد هارونیه مشهد، یکی از آثار تاریخی شهر توس است که در ابتدای این شهر و در نزدیکی آرامگاه فردوسی دارد.
سال‌ها است بسیاری از گردشگران،‌ پژوهشگران و باستان شناسان از این بنا بازدید می‌کنند.

هارونیه مرتفع‌ترین ساختمان قدیمی این شهر تاریخی به حساب می آید که با تزیینات منحصر به فرد خود، از دیگر سازه های کهن استان خراسان متمایز شده.
زمان ساخت این بنا به قرن‌های هفتم یا هشتم هجری قمری باز می گردد.
هارونیه بنایی است افسانه‌ای که کاربری اصلی آن هنوز شناخته نشده و همین موضوع بازدید از آن را جذاب تر کرده است.
گنبد هارونیه از پرطرفدارترین جاذبه‌های شهر مشهد است.
این بنا در میان مردم با نام‌های بقعه هارونیه، گنبد هارونیه و بقعه هارون شناخته می‌شود.

معماری هارونیه

گنبد هارونیه مشهد ساختمانی است تماما آجری با سبک معماری آذری.
یک گنبد دو پوسته‌ای سقف این بنا را می‌پوشاند.
جالب است بدانید هیچ گونه کاشی کاری برای تزیین این گنبد استفاده نشده است.
فضای داخلی آن از یک ایوان، 4 شاه نشین، گنبدخانه و سه اتاق فرعی تشکیل شده است.
تمام قسمت‌های ذکر شده در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است.
فضای بیرونی این اثرتاریخی نیز شامل سنگ یادبود کوچکی از امام محمد غزالی می‌باشد.

همچنین باغچه‌ای مستطیل شکل درست روبروی ایوان می‌باشد.
گنبد هارونیه مشهد در کنار ویژگی‌های تاریخی خود، از نظر عظمت، قطر پایه‌ها، قدرت ایستایی در کف و گنبد نیز شاخص است.
نقشه کلی سازه به صورت چهارگوش بوده که در آن ویژگی‌هایی از معماری قرن هشتم هجری دیده می‌شود.
ابعاد کلی این بنا به ترتیب ضلع شمالی 19.5 متر، ضلع جنوبی 20 متر، ضلع شرقی 28 متر و ضلع غربی 29 متر می‌باشد.
از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به خطوط موازی و عمودی که در سطح بنا وجود دارد اشاره کرد.
از این خطوط برای بلندتر نشان دادن بنا استفاده می شود.
از دیگر ویژگی‌های قرن هشتمی این سازه باشکوه، می‌توان به طاق نماها، نورگیرها و فضاهای پر و خالی اشاره کرد.

بخش های مختلف گنبد هارونیه

از بخش‌های مختلف این بنا می‌توان به ایوانی رفیع، چهار ایوان صلیبی شکل در داخل، چهار شاه نشین، پنجره های مشبک، هشت طاق نما با قوس جناغی، سردابه و گنبد دو پوسته آجری به بلندی 22 متر از کف زمین اشاره کرد.

گنبد هارونیه مشهد تنها اثر باقی مانده از توس قدیم به شمار می‌آید.
این بنا در سال‌های اخیر به همت انجمن آثار ملی و فرهنگی خراسان، بازسازی و اطراف آن فضاسازی شده است.
این اثر در تاریخ پانزدهم دی ماه سال 1310 با شماره ثبت 173 در فهرست آثار تاریخی ایران به ثبت رسیده است.

بازدیدها: 41