حمام علیقلی آقا اصفهان

حمام علیقلی آقا اصفهان

حمام علیقلی خان اصفهان یا همان موزه حمام علیقلی خان که حمامی در اصفهان بوده در دوره حاضر تغییر کاربری داده و تبدیل به موزه مردم شناسی شده است.
حمام علیقلی آقا اصفهان در منطقه یک، خیابان بیدآبادی، محله علیقلی آقا واقع شده است.

حمام علیقلی آقا بوسیله علیقلی آقا از درباریان دو پادشاه صفوی، شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی در منطقه بیدآباد اصفهان در سال 1125 هجری ساخته شده است.
این حمام از نوع معماری سبک اصفهان در اواخر عصر صفوی است.
بنای حمام شامل دو حمام بزرگ و کوچک و فضای چال حوض است.
هر یک از این دو حمام از دو بخش اصلی سربینه و گرم خانه تشکیل یافته است.
به طوری که در آن دوره مردان و زنان به صورت جداگانه می‌‌توانستند از آن استفاده نمایند.
این مجموعه تاریخی از اثرات شهرسازی و هنری معماری دوران صفویه می‌باشد.
که شامل مسجد، مکتب خانه، بازار چهار سوق، حمام، زورخانه و کاروانسرا و دکاکین کسبه مختلفی بوده است که به مرور زمان قسمت‌هایی از این مجموعه تخریب و بجای آن بناهای جدید احداث شده است.

استفاده از حمام برای همه مردم آزاد بوده است.
و از سحرگاه تا نیم روز مردها و از ظهر تا غروب زنان استحمام می‌کردند.
البته در بعضی دوره‌ها مانند دوره قاجار، ثروتمندان و افراد با نفوذ ساعاتی گرمابه را قرق یا اجاره می‌کردند.
و اجازه ورود را تا زمانیکه خود مشغول استحمام بودند به مردم عادی نمی‌دادند.

حمام علیقلی آقا اصفهان

مخزن حمام از سوختن چوب و زغال گرم می شد و حتی دود حاصل از آن را به داخل لوله هایی که در کف وجود دارد هدایت می کردند تا برای ضدعفونی و گرم کردن سایر قسمت ها نیز مورد استفاده قرار بگیرد، بدین ترتیب از کمترین انرژی موجود، به بهترین وجه استفاده می کردند.

این حمام دارای تزئینات و نقاشی‌هایی از سه دوره تاریخی می‌باشد.
نقاشی‌های صفوی با تلفیقی از آهکبری، کاشیکاری و نقاشی کوچه بازاری دوره پهلوی که به حمام و ارزش‌های آن غنای فرازنده‌ای بخشیده است.
رسمی بندی طاق‌های قسمت‌های مختلف این مجموعه از دیگر تزئینات حمام علیقلی آقاست.
درون این طاق‌ها نورگیرهایی تعبیه شده که هم روشنایی فضاها را تأمین می‌کند هم جلوه خاصی به طاق‌ها داده‌اند.
همچنین ورودی این حمام دارای طاقی با منقرس گچی می‌باشد و پشت بغل‌های سر در آن با کاشی تزئین شده.

مشخصات موزه حمام علیقلی آقا اصفهان

ورودی حمام بزرگ یک فضای هشت ضلعی بوده که به هشتی مشهور است.
و پس از عبور از دو راهروی عمود بر هم به بینه (رخت کن) متصل می‌گردد.
بینه یک هشت ضلعی کاملاً بزرگ است.
پوشش طاق و گنبد آن بر روی هشت ستون سنگی قرار گرفته است.
برای تأمین روشنائی بینه نورگیرهای شیشه داری بنام جام گاه در سقف تعبیه گردیده است.
ازاره‌های بینه به فاصله 140 سانتیمتردارای کاشیکاری هفت رنگ با نقوش گل و بوته و برگ و اسلیمی بوده است.
و قسمت بالایی تزئینات آهک بری سفیدرنگ به زمینه مشکی مربوط به دوران صفویه ونقاشی با موضوعات متنوع مربوط به دوران قاجار است.

حمام علیقلی آقا اصفهان

سربینه با راهرو موربی به گرمخانه متصل می‌گردد.
در ضلع دیگر این راهرو لنگ شوی خانه و سرویس بهداشتی قرار گرفته است.
گرمخانه حمام فضای تقریبا مستطیل شکلی است که بر روی هشت ستون سنگی و دیوارهای جانبی قرارگرفته است.
کف گرمخانه با سنگ‌های مرغوب مرمرین پوشیده شده است.
که زنبورک‌هایی در زیر داشته، از طریق تون هوای گرم به داخل زنبورک وارد شده و باعث گرم شدن کف گردیده است.
دور تا دور دیوار گرم خانه تا ارتفاع 146 سانتیمتر با تزئینات کاشیکاری با نقوش گل و مرغ و اسلیمی مزین شده است.
خزینه حمام در کنار گرمخانه قرار گرفته و از طریق پله‌هایی کوتاه بدان می‌رسند.

اکنون این بنای تاریخی با وسعت 983 متر مربع به عنوان موزه مردم شناسی در معرض دید عموم قرار گرفته.

حمام علیقلی آقا اصفهان

بازدیدها: 63